Loading...

อากาศหนาว ๆ ต้อง “ปิ้งย่าง ชาบู หมูกระทะ” แต่ระวังนะ! กินไม่ดีอาจมาพร้อมโรค

อาจารย์คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ชี้กินปิ้งย่าง-ชาบู ไม่สุก มีความเสี่ยงเป็นโรคและอาจถึงเสียชีวิตได้

วันศุกร์ที่ 18 พฤศจิกายน พ.ศ.2565

     อาหารปิ้งย่าง ชาบู หมูกระทะ เป็นที่นิยมอย่างมากในช่วงเวลาสังสรรค์ในหมู่เพื่อน หรือครอบครัว เพราะทานได้ไม่อั้น และโดยเฉพาะช่วงเวลาอากาศหนาว ๆ ที่ใกล้เข้ามาถึงนี้ แต่ใครจะรู้ว่าภายใต้ความอิ่มอร่อยนั้นมีอันตรายแอบแฝงอยู่มากมาย หากเราทานกันเพลิน ไม่ระมัดระวัง แต่ใช่ว่าจะป้องกันไม่ได้ เพียงแต่เราต้องใส่ใจและมีสติในการทาน

     ผศ.พ.ต.ต.หญิง ดร.คัติยา อีวาโนวิช รองคณบดีฝ่ายวิจัยและบัณฑิตศึกษา คณะสาธารณสุขศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ กล่าวว่า ความเสี่ยงจากการกินอาหารประเภทปิ้งย่างหรือชาบูที่ใช้วัตถุดิบที่ไม่สด-สะอาด ปนเปื้อนเชื้อโรคจากกระบวนการเก็บรักษา-การขนส่ง หากเรากินเข้าไปจะทำให้เกิดความเสี่ยงดังนี้

     เสี่ยงที่ 1 เชื้อโรคเหล่านั้นจะเข้าสู่ร่างกาย เสี่ยงต่อการติดเชื้อในระบบทางเดินอาหาร มีอาการท้องเสีย อาหารเป็นพิษ ทำให้เกิดอาการคลื่นไส้ อาเจียน บางรายมีอาการท้องร่วงรุนแรง หากรักษาไม่ทันอาจทำให้เสียชีวิตได้

     เสี่ยงที่ 2 เสี่ยงได้รับพยาธิตืดหมู จากการกินอาหารสุก ๆ ดิบ ๆ ปรุงไม่สุก โดยเฉพาะเนื้อหมูยังดิบ หากขึ้นสมองจะทำให้อันตรายถึงชีวิตด้วยเช่นกัน นอกจากนี้ การกินเนื้อหมูสุก ๆ ดิบ ๆ ยังเสี่ยงต่อโรคไข้หูดับ หรือที่เรียกว่า ภาวะติดเชื้อแบคทีเรีย Streptococcus Suis เชื้อตัวนี้จะอยู่ในทางเดินหายใจหมูและในเลือดของหมูที่กำลังป่วย ซึ่งติดต่อมายังคนได้จากการกินเนื้อหมู หรือเลือดหมูที่ปรุงแบบสุก ๆ ดิบ ๆ ผู้ป่วยที่ติดเชื้อจะมีอาการไข้ หนาวสั่น มีภาวะเยื่อหุ้มสมองอักเสบ ติดเชื้อในกระแสเลือด ปวดศีรษะรุนแรง อาเจียน มีอาการหูดับถาวร หรือรุนแรงถึงชีวิตได้

     เสี่ยงที่ 3 เสี่ยงเป็นมะเร็งระบบทางเดินอาหาร เช่น มะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งตับ มะเร็งท่อน้ำดี เกิดจากสารอันตรายซึ่งเป็นสารก่อมะเร็ง ได้แก่ สารไนโตรซามีน (nitrosamines) ที่จะพบในปลาหมึกย่าง ปลาทะเลย่าง และสารไนเตรทพบในอาหารจำพวกไส้กรอก เบคอน แฮม ที่มีสีแดงผิดปกติ สารพัยโรลัยเซต (Pyrolysates) พบในอาหารปิ้งย่างที่ไหม้เกรียม สารกลุ่มนี้บางชนิดมีฤทธิ์ร้ายแรงทางพันธุกรรมมากกว่าสารอะฟลาทอกซินตั้งแต่ 6-100 เท่า สารอะคริลาไมด์ (Acrylamide) เกิดจากอาหารที่ใช้ความร้อนสูง ๆ และสารพีเอเอช (PAHs: Polycyclic aromatic hydrocarbons) สารนี้จะพบในบริเวณที่ไหม้เกรียมของเนื้อสัตว์มีไขมันติดอยู่ เนื่องจากขณะปิ้งย่าง ไขมันหรือน้ำมันจะหยดไปบนเตาไฟ ทำให้เกิดการเผาไหม้ที่ไม่สมบูรณ์ ก่อให้เกิดสารพีเอเอชลอยขึ้นมาพร้อมเขม่าควันเกาะที่บริเวณผิวของอาหาร หากกินเข้าไปเป็นประจำจะมีโอกาสเสี่ยงต่อการเกิดโรคมะเร็ง โดยเฉพาะมะเร็งตับและท่อน้ำดี

     เสี่ยงที่ 4 เสี่ยงต่อโรคเรื้อรัง (NCDs) โรคอ้วน โรคหัวใจ ความดันโลหิต ขึ้นชื่อว่า ชาบู หมูกระทะ ปิ้งย่าง ส่วนใหญ่จะเป็นบุฟเฟต์ กินไม่อั้น กลัวไม่คุ้ม กินเกินความต้องการของร่างกาย กินเนื้อสัตว์ที่มีไขมันสูง กินบ่อย ๆ และไม่ออกกำลังกายก็จะทำให้เกิดโรคอ้วน และโรคเรื้อรังอื่น ๆ ตามมา ทั้งโรคหัวใจ โรคเบาหวาน โรคความดันโลหิตสูง และโรคไขมันในเลือดสูง นอกจากนี้ น้ำจิ้มที่เติมไม่อั้น น้ำซุป เนื้อสัตว์แปรรูปที่อุดมไปด้วยโซเดียมสูง เสี่ยงที่จะได้รับโซเดียมเกินความต้องการของร่างกาย เกิดภาวะบวมน้ำ ไตทำงานหนัก และส่งผลต่อการทำงานของหัวใจและหลอดเลือด

     ผศ.พ.ต.ต.หญิง ดร.คัติยา กล่าวเสริมว่า หากเราต้องการกินแบบมีความสุข ไม่มีทุกข์ตามมาเพราะโรคต่าง ๆ เราสามารถกินชาบู หมูกระทะ ปิ้งย่าง เพื่อสุขภาพได้ เพียงเราต้องคำนึงถึงประเด็นดังต่อไปนี้

     1. สวมถุงมือทุกครั้งที่ใช้อุปกรณ์ตัก/คีบอาหาร

     2. ล้างมือให้สะอาดด้วยน้ำสบู่ทุกครั้งก่อนกินอาหาร

     3. แยกอุปกรณ์ที่ใช้คีบอาหารดิบ และอาหารสุก ห้ามใช้ปนกันเด็ดขาด

     4. ปรุงอาหารให้สุกดี ทั่วถึง เลือกร้านอาหารที่สะอาด มีมาตรฐานด้านสุขอนามัย เลือกอาหารที่สดใหม่

     5. เลือกเนื้อสัตว์เฉพาะส่วนหรือที่มีไขมันติดน้อยที่สุด หรือตัดส่วนที่เป็นไขมันออกไปก่อน และหลังปิ้งย่างให้ตัดส่วนที่ไหม้เกรียมออกให้มากที่สุด เลือกร้านที่ใช้ภาชนะการปิ้ง ย่าง ที่สามารถลดหรือป้องกันน้ำมันหยดลงบนเตาไฟได้ เช่น ใช้เตาไฟฟ้า หรือเตาไร้ควัน

     6. เลือกกินผักให้มาก น้ำจิ้มแต่น้อย น้ำซุปพอประมาณเพื่อหลีกเลี่ยงการได้รับโซเดียมเกิน

      “ที่สำคัญกินให้พอดีกับความต้องการของร่างกาย หากเผลอพลั้งไปตามใจปาก อย่าลืมออกกำลังกายสม่ำเสมอเพื่อรักษาน้ำหนักตัวให้เหมาะสม หลักสำคัญง่าย ๆ เพียงเท่านี้ก็ทำให้เรากินปิ้งย่าง ชาบู หมูกระทะ อย่างมีความสุขในช่วงเวลาดี ๆ กับเพื่อน ๆ และครอบครัวที่เรารักได้แล้วค่ะ” ผศ.พ.ต.ต.หญิง ดร.คัติยา กล่าวทิ้งท้าย